Εφημερίδα Πατρις 14/12/2020

Το δεύτερο κύμα της πανδημίας του κορωνοϊού παγκοσμίως είναι εδώ, σημειώνοντας μια δραματική αύξηση των κρουσμάτων και στην χώρα μας. Βρίσκεται ο καρδιοπαθής σε μεγαλύτερο κίνδυνο να προσβληθεί από COVID-19? Η απάντηση είναι ότι ο κορωνοιος μπορεί να προσβάλλει οποιονδήποτε, αλλά άτομα με υποκείμενη καρδιακή νόσο είναι πιθανότερο να εμφανίσουν σοβαρότερα συμπτώματα, να χρειαστούν νοσηλεία, ενώ και η θνησιμότητα φαίνεται αυξημένη ακόμη και σε σχέση με ασθενείς με αναπνευστικά προβλήματα.
Υποκείμενα καρδιακά νοσήματα πρέπει να θεωρηθούν: Η σοβαρή στεφανιαία νόσος (με ιστορικό bypass, τοποθέτηση stents, έμφραγμα και ισχαιμία μυοκαρδίου).Η συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια.Οι σύμπλοκες συγγενείς καρδιόπαθειες. Η σοβαρή πνευμονική υπέρταση. Οι μυοκαρδιοπάθειες οπως η διατατικη, η περιοριστική, η υπερτροφική, και η αρρυθμιογονος δυσπλασία δεξιάς κοιλίας.
Παθήσεις πάντως της καρδιάς μεμονωμένες, που δεν συνδέονται με τα προαναφερθέντα και δεν είναι σοβαρές όπως π.χ, ηπια πρόπτωση της μιτροειδούς βαλβίδας, εκτακτοσυστολικη αρρυθμία, μικρού βαθμού διαφυγή από φυσιολογικές καρδιακές βαλβίδες,αθώα φυσήματα, δεν θα πρέπει να θεωρούνται ως σοβαρά υποκείμενα νοσήματα.
Η αρτηριακή υπέρταση δεν αποτελεί από μόνη της(εκτός των περιπτώσεων σοβαρής υπερτασικής καρδιοπάθειας) παράγοντα κινδύνου και η συσχέτιση που έχει αναφερθεί οφείλεται στο γεγονός ότι είναι συχνότερη στους ηλικιωμένους και συνήθως συνδέεται με άλλες συν-νοσηρότητες. Σύμφωνα με την Ευρωπαική Εταιρεια Υπέρτασης οι υπερτασικοί ασθενείς θα πρέπει να συνεχίζουν κανονικά την θεραπεία τους ανεξάρτητα από το είδος της φαρμακευτικής αγωγής. Οι ηλικιωμένοι με καρδιολογικά προβλήματα είναι σε ακόμη μεγαλύτερο κίνδυνο επιπλοκών και θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή και στο γεγονός ότι σε αυτή την ομάδα ασθενών ορισμένα συμπτώματα της λοίμωξης όπως ο πυρετός μπορεί να απουσιάζουν.
Πως επηρεάζει όμως άμεσα ο COVID-19 την καρδιά? Η συστηματική φλεγμονώδης αντίδραση που προκαλεί ο COVID-19 μπορεί να επιδράσει άμεσα στο μυοκάρδιο με αύξηση των δεικτών μυοκαρδιακης βλάβης, ενώ προκαλεί προβληματισμό η πιθανότητα δημιουργίας μόνιμης βλάβης στο μυοκάρδιο ασθενών που αναρρώσαν από κορωνοιο.
Το σημαντικότερο πρόβλημα είναι ότι με την αναπνευστική ανεπάρκεια που προκαλείται από την προσβολή του κορωνοιου στους πνεύμονες το καρδιαγγειακό σύστημα(ιδιαίτερα αν είναι επιβαρυμένο) αδυνατεί να ανταπεξέλθει στις αυξημένες ανάγκες του οργανισμού λογω της λοίμωξης.Επι πλέον εχει αναφερθεί η πιθανότητα αποσταθεροποίησης μιας ευαίσθητης αθηρωματικής πλάκας των στεφανιαίων αγγείων με διάφορους μηχανισμούς περιλαμβανόμενης της συστηματικής φλεγμονώδους αντίδρασης στον κορωνοιό
Συνεπώς είναι απαραίτητο να τηρούνται οι οδηγίες για την αποφυγή της λοίμωξης ιδιαίτερα σε αυτή την ομάδα (καρδιοπαθών) ασθενών. Δηλαδή,χρήση της μάσκας παντού, συχνό πλύσιμο των χεριών και αποφυγή συναθροίσεων και άσκοπων μετακινήσεων. Οι επισκέψεις στα νοσοκομεία εάν δεν υπάρχουν συμπτώματα θα πρέπει να αποφεύγονται.
Ομως, εάν παρουσιαστούν οξέα συμπτώματα όπως πχ θωρακικό άλγος , δύσπνοια, και ζάλη, θα πρέπει να γίνεται άμεσα επικοινωνία με το θεράποντα ιατρό, ή μετάβαση στο νοσοκομείο. Το μήνυμα μένουμε σπίτι, ΔΕΝ ΙΧΥΕΙ σε άτομα με ύποπτα συμπτώματα.
Θα πρέπει να γίνει αντιληπτό οτι ο αποκλεισμός ή η επιβεβαίωση πιθανού εμφράγματος του μυοκαρδίου είναι ζωτικής σημασίας και η έγκαιρη προσέλευση και διάγνωση μπορεί να σώσει ζωές. Η αναφερόμενη μειωμένη επίπτωση καρδιακών επεισοδίων στην εποχή του κορωναιου που πράγματι έχει παρατηρηθεί, πιθανότητα οφείλεται στην μειωμένη προσέλευση ασθενών στο νοσοκομείο. Πανελλαδικά δεδομένα αναφέρουν μειωμένη προσέλευση ασθενών με καρδιολογικά προβλήματα γενικότερα αλλά και εμφραγμάτων ειδικότερα και τα στοιχεία αυτά είναι ανάλογα άλλων δυτικών χωρών. Όμως, η μη έγκαιρη αντιμετώπιση ενός εμφράγματος η όποια ας σημειωθεί θα πρέπει να γίνεται τις πρώτες ώρες από την έναρξη των συμπτωμάτων, ακόμη και αν δεν έχει μοιραία κατάληξη, μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρού βαθμού καρδιακή ανεπάρκεια.
Στην Κρήτη, και ιδιαίτερα στον νομό Ηρακλείου η μείωση των καρδιακών επεισοδίων αφορά πιθανότερο ελαφρύτερης μορφής καρδιολογικά περιστατικά και λιγότερο τα σοβαρά εμφράγματα τα οποία παρουσιάζουν πολύ εντονότερα συμπτώματα. Ας σημειωθεί πάντως ότι τα συμπτώματα μπορεί να μην είναι πολύ έντονα σε πολλές περιπτώσεις και ιδιαίτερα στους διαβητικούς ασθενείς.
Πέρα των οδηγιών που αναφέρθησαν ήδη, οι καρδιοπαθείς θα πρέπει να συμμορφώνονται με την φαρμακευτική αγωγή που έχουν λάβει μειώνοντας έτσι την πιθανότητα εισαγωγής στο νοσοκομείο.
Είναι επίσης πολύ σημαντικό ιδιαίτερα τα άτομα με υποκείμενα καρδιαγγειακά νοσήματα να εμβολιαστούν τόσο για τον ιό της γρίπης όσο και για τον πνευμονιόκοκκο ,μειώνοντας έτσι την πιθανότητα προσβολής τους.
Τέλος, υγιεινός τρόπος διαβίωσης και διατροφής σε συνδυασμό με την αποφυγή ψυχολογικού στρες (οσο αυτό είναι εφικτό) και την διατήρηση σωματικής δραστηριότητας θεωρούνται πολύ σημαντικοί παράγοντες για την καλή λειτουργία του καρδιαγγειακού αλλά και του ανοσοποιητκού συστήματος.

Dr.ΙΩΑΝΝΗΣ ΒΑΒΟΥΡΑΝΑΚΗΣ
ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΟΣ
ΔΙΔΑΚΤΩΡ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ
ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ